Artikel: Nooit te oud voor Doe Maar

Nooit te oud voor Doe Maar

Doe Maar. Dé nederpopband die in de jaren tachtig overal voor hysterische taferelen zorgde. En de band die twee decennia later opnieuw een kunstwerkje uithaalde met uitverkochte reünieconcerten. Want tiener-idolen of niet, ze maakten vooral goede muziek.

Achtergrond
Het was 1981, het jaar waarin 32 jaar de hitlijsten bestormde. Ik was zestien en luisterde naar de Police, naar Joe Jackson, Elvis Costello, Blondie en andere exponenten van de punk- en skabeweging. Ik zong ook mee met André Hazes, die nipt voor Doe Maar zijn populariteit begon te ontwikkelen. Hazes, Boudewijn de Groot en de onvermijdelijke carnavalskrakers vormden in die tijd mijn referentiekader van de Nederlandse muziek. En toen kwam Doe Maar.

Ik hoorde Doe Maar voor het eerst op de radio. Een intrigerend intro: stuwende, monotone, stacato gespeelde bijna-niet tonen. En dan valt de stem van Henny in: kreunend, verleidelijk, met zijn sensuele Brabandse accent. Nederlandse muziek klonk nog niet eerder zo eigentijds, spannend en - ondanks de heel erg Nederlandse teksten - internationaal. Muzikaal kon de band zich gemakkelijk meten met Britse evenknieën als The Specials en The Police. Bijna alle nummers kloppen compositorisch: met even herkenbare als onderscheidende basloopjes, simpele maar toch originele melodieën, sober maar creatief gebruik van instrumenten en speciale effecten.

En dan te bedenken dat de band bijna niet had bestaan. In 1965, mijn geboortejaar, ontsproot de kiem voor Doe Maar. Dat gebeurde met de oprichting van het folk- en countrybandje CCC Inc. waar onder anderen Joost Belinfante in zat. Twee jaar later voegde Ernst Janz zich bij het gezelschap en onder zijn invloed werd een andere koers ingezet. Tien jaar na oprichting gingen bassist Piet Dekker, Joost Belinfante en Ernst Jansz samen verder met de Slumberland Band. Hun titelloze elpee bleef onopgemerkt en de band stierf een zachte dood. Uit de as herrees The Rumbones, alweer met Belinfante en Jansz en zelfs toen al heel even met Henny Vrienten. Ook dit duurde niet lang.

Ernst Jansz en Piet Dekker richtten vervolgens de gelegenheidsband Foelsband Doe Maar op, in de zomer van 1978 tijdens het Amsterdamse Festival of Fools. Na de zomer bleven Jansz en Dekker over in de band en samen met gitarist Jan Hendriks en drummer Carel Copier gingen ze verder met Doe Maar. De muziek van de band was toen ook doorspekt met reggae en ska en Nederlandstalige punk.

Einde nabij
De eerste single was Anita, een nummer dat, net als het debuutalbum, niet werd opgepikt. Met hun tweede single Ik Zou Het Willen Doen mochten ze optreden in het programma Op Volle Toeren, waarin Nederlandstalige muziek - maar vooral het meezinggenre - werd gepromoot. Het was het eerste, voorzichtige stapje naar landelijke bekendheid. Het duurde nog even voordat de band in de uiteindelijke bezetting bij elkaar was. De samenwerking tussen Ernst Jansz en Piet Dekker verliep niet vlekkeloos en laastgenoemde besloot de band te verlaten. Het einde leek nabij, maar er waren nog wat contractuele verplichtingen, dus moest er gezocht worden naar een andere bassist. Jansz had al vaker samengespeeld met Vrienten, onder andere op een elpee van Boudewijn de Groot, en vroeg hem. Vrienten had er eerst geen trek in, maar blijkbaar sprong er ergens toch een vonkje over en zei hij alsnog ja. Daarmee was een solide basis gelegd voor de onstuitbare muzikale opmars.

Tijdens de komst van Vrienten was de band al bezig aan hun tweede elpee Skunk en de bassist voegde nog snel drie nummers toe, waaronder hun doorbraak Sinds 1 Dag Of 2. De titel van het nummer bleek een drempel voor goede airplay, maar toen deze op aanraden van de nog altijd draaiende dj Frits Spits werd veranderd in 32 Jaar, was de beer los. In de zomer van 1981 was Vrientens hopeloze verliefdheid op alle zenders te horen.

In de herfst van dat jaar hield Carel Copier ermee op en werd hij voor de studio-opnamen van Doris Day En Andere Stukken vervangen door René van Collem. Met de uitkomst van deze elpee is het lot van deze band bezegeld. Het album staat maandenlang op nummer 1 en hoewel de twee frontmannen Jansz en Vrienten de dertig al gepasseerd zijn, worden ze als tieneridolen omarmd. Hun gezichten prijken op alle popbladen en de band treedt overal op.

Massahysterie
Waarom juist Doe Maar het zo goed deed bij die hele jonge groep fans, is een nog steeds niet opgehelderd mysterie. Feit is dat er een soort massahysterie ontstond: alles wat Doe Maar aanraakte veranderde in goud. Hun volgende singles en albums, merchandising, bladen, maar ook het genre Nederlandstalige muziek. In het kielzog van Doe Maar werden Toontje Lager, Klein Orkest, Frank Boeijen en Het Goede Doel ook populair. Maar nooit zo populait als Doe Maar natuurlijk, dat de twijfelachtige eer had van flauwvallende meisjes bij concerten, en de noodzaak van strenge veiligheidsmaatregelen.

Eind 1982 kwam De Bom uit, een eigenlijk behoorlijk nihilstisch nummer over de dreiging van een atoomoorlog. '' Laat maar vallen, want het komt er toch wel van, het geeft niet of je rent''. Het maakte niet uit, de single stond dertien weken (een kwart jaar) op nummer 1. In dit jaar werd drummer René van Collem vervangen door Jan Pijnenburg, die blijft tot het einde.

Dat einde naderde onvermijdelijk. De band was bezig aan een ongeloofelijke achtbaanrit. Het volgende album 4US, werd ook een succes, met hits als Pa en 1 Nacht Alleen. Maar hoe groter de roem, hoe ongemakkelijker de bandleden zich voelden. Ze hadden geen zin meer in publiciteit, optredens werden afgelast. De band wilde weer ruimte hebben om te leven, niet geleefd worden.

In 1984 volgde dan het schokkende besluit om Doe Maar op te heffen. De mededeling deed Nederland op zijn grondvesten trillen en liet duizenden tienermeisjes schier ontroostbaar achter. Het laatste optreden vond plaats op 14 april 1984, in de Maaspoort in Den Bosch. Lang werd er doorgetreurd en de fans mochten in 1991 nog troost putten uit het uitbrengen van een verzamel-cd. De roep om en de geruchten over een hernieuwde samenkomst verstomden nooit helemaal.

In april 2000 ging de band overstag: er werden twee concerten gegeven - binnen een kwartier uitverkocht - gegeven in Ahoy en erna volgde zelfs een hele serie. Van de concerten werd het dubbelalbum Hees van Ahoy gemaakt.

Zeven jaar na dato blijkt de grond waarin Doe Maar ooit ontkiemde nog altijd vruchtbaar. De musical Doe Maar, met Daniël Boissevain en Kim-Lian van der Meij in de hoofdrollen, werd alweer een succes. En in de zomer van dit jaar komt de band nog eens samen voor twee concerten in De Kuip. Een mijlpaal voor de band, want nooit eerder traden ze op in een stadion. En ook deze concerten raakten binnen no-time volledig uitverkocht.

Is dit alles?
Ik heb het altijd jammer gevonden dat door de hype de kwaliteit van de muziek ondergesneeuwd raakte. Naar een concert van Doe Maar wilde ik niet = daar zetten de fans vanaf de opkomst van Vrienten en Jansz tot aan het moment waarop ze de bühne verlieten hun kelen open. Alles werd meegezongen: uit duizenden, net twaalf jaar oude kelen, klonk het ''Heroïne GODVERDOMME'', ''Nederwiet'', ''Is dit alles?'' en ''Nachtzuster''. Daarmee verloren de teksten hun lading. Ze hadden meer bij mij - schoolverlater en ruikend aan het echte leven - of bij twintigers - volop experimenterend, bezig aan hun zoveelste relatie - gepast. Maar omdat ze al geclaimd waren door pre- en prille pubers, kón je je het eenvoudigweg niet meer toe-eigenen.

Mischien is het dan nu tijd. Want als ik vandaag nog eens luister naar 32 Jaar, Belle Hélène, of Is Dit Alles, hoor ik dat de muziek de tand des tijds ruimschoots heeft overleefd. Dat de muziek van Vrienten en Jansz klassieke kwaliteiten heeft. Dat de teksten universeel en dus tijdloos zijn. En dat het eigenlijk niet meer dan logisch is dat de band nog altijd mateloos populair is.

Tekst: Nicole Santé
Bron: Villa d'Arte

Edited by richard38 - 18-Mei-2008 at 11:11